Nhóm nghiên cứu của HSBC cho rằng động thái phá giá của NHNN nêu bật những thách thức sâu sắc mà tiền đồng đang phải đối mặt trong thời điểm hiện tại. Động thái này cũng ghi dấu một sự thay đổi đáng ghi nhận về chính sách tỷ giá của NHNN mà từ đầu năm đã tuyên bố là không muốn giảm giá tiền đồng so với USD quá 2% trong năm 2015.
Bản báo cáo ghi rõ, những thay đổi mới đây của cơ cấu xác định tỷ giá đồng Nhân dân tệ và việc ngân hàng Trung ương Trung Quốc phá giá Nhân dân tệ có lẽ là những lý do quan trọng nhất nằm sau quyết định giảm giá tiền đồng của NHNN. Bởi lẽ Trung Quốc là một đối tác thương mại quan trọng của Việt Nam, chiếm tới 21% tổng thương mại. “Một đồng Nhân dân tệ yếu hơn sẽ làm trầm trọng hơn nỗi lo sợ xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc giảm sút, từ đó có thể đẩy cán cân thương mại của Việt Nam rơi vào ngưỡng thâm hụt sâu hơn. Thậm chí vấn đề đáng quan tâm hơn là việc Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh xuất khẩu chính yếu của Việt Nam, đặc biệt ở các mặt hàng sản xuất” – HSBC nhấn mạnh.
HSBC cũng nhận định, nỗi lo sợ tỷ giá sẽ làm tổn thương khả năng cạnh tranh hàng xuất khẩu của Việt Nam là có căn cứ. Trước khi có việc giảm giá tiền đồng và nới biên độ giao dịch gần đây, quyết định của NHNN để đảm bảo sự ổn định của đồng nội tệ thực sự có ý nghĩa rằng tiền đồng là một trong những loại tiền tệ mạnh nhất châu Á trong năm 2015. Điều này có nghĩa rằng ở cả hai cách tính tỷ giá hối đoái hiệu quả danh nghĩa và tỷ giá hối đoái hiệu quả thực, tiền đồng về cơ bản đã tăng giá. Theo ước tính của HSBC, tiền đồng đã tăng 9% so với năm trước trên cơ sở tính tỷ giá hối đoái hiệu quả thực, đây là mức độ tăng giá nhanh nhất kể từ năm 2000.
Nhóm nghiên cứu của HSBC cho rằng tiền đồng Việt Nam sẽ không giảm giá mạnh từ nay về sau. Bởi lẽ nền kinh tế Việt Nam thực sự là một trong những điểm sáng trong khu vực châu Á. Nhu cầu nội địa đã hồi phục và cán cân thanh toán cân bằng hơn cộng với mức độ lạm phát thấp và lãi suất thực tế khá cao cho phép các chính sách tỷ giá trở nên linh động hơn trong khả năng kiểm soát nhu cầu USD. Ngoài ra, nợ nước ngoài của Việt Nam cao hạn chế cơ hội cho NHNN điều chỉnh tiền đồng quá nhanh.
Chính vì vậy, HSBC dự báo tiền đồng sẽ giảm giá thêm so với USD 2% trong năm 2015 và thêm 2% nữa trong năm 2016. Cụ thể, dự báo tỷ giá USD/VND vào cuối năm 2015 sẽ tăng từ mức 21.830 lên 22.800 và tăng từ mức 22.300 lên 23.300 vào cuối năm 2016.
